Eastern-Central Drift
Dziś rozpoczęła się druga edycja międzynarodowego Forum Festiwali Filmowych „Eastern-Central Drift” Więcej »

Z Brazylii do TVP Bydgoszcz
Nagradzany w Brazylii, na Łotwie i w Polsce film dokumentalny Ryszarda Kruka „Taksówkarz” zostanie pokazany w niedzielę, Więcej »

Tofifest na antenie TVP
Filmowe Wydarzenie roku 2009 otwiera obecność festiwalu Tofifest na antenie TVP Bydgoszcz. Więcej »

NOWE KINO GRUZIŃSKIE

Kino gruzińskie to dziwne zjawisko, wyjątkowe, filozoficznie lekkie, wysmakowane, a jednocześnie dziecinnie czyste i niewinne. Jest w nim wszystko, co może doprowadzić mnie do płaczu, a muszę powiedzieć, że niełatwo to zrobić.

Federico Fellini, wielki włoski reżyser

Historia gruzińskiej kinematografii jest długa, a rozpoczęła się w końcu XIX wieku, niemal równocześnie z początkiem kina w Europie. Pierwsze kino otwarto w Tbilisi w 1896 roku, a już na początku XX wieku w całej Gruzji znajdowało się kilka sal kinowych. W 1908 r. dwóch entuzjastów, Wasilij Amaszukeli i Aleksander Digmelow, nagrało kilka eksperymentalnych ujęć. W 1912 r. wyreżyserowali pierwszy pełnometrażowy film dokumentalny Akaki Tsereteli w Racha-Lechkhumi, co stanowiło faktyczny początek gruzińskiego przemysłu filmowego. W 1916 Aleksander Tsitsunawa stworzył pierwszy film fabularny pt. Kristine. W Gruzji nakręcono pierwszy w Związku Radzieckim pełnometrażowy film trójwymiarowy pt. Robinson Kruso.

W 1938 r. powstało Studio Kinematograficzne w Tbilisi. W tym okresie pojawiło się wielu gruzińskich reżyserów, przede wszystkim Michaił Cziaureli — jeden z najważniejszych radzieckich filmowców lat czterdziestych. W latach 50. i 60. powołano do życia Gruzińskie Studio Filmowe i wówczas do głosu doszło młode pokolenie utalentowanych reżyserów i scenarzystów.

Filmy gruzińskie różniły się od radzieckich pod względem form ekspresji i obrazu. Okres od późnych lat sześćdziesiątych do lat osiemdziesiątych to złota era gruzińskiego przemysłu filmowego, który tworzył do 60 filmów rocznie. W 1972 r. w Instytucie Teatralnym im. Szoty Rustawelego utworzono Wydział Kina, który później przekształcił się w Instytut Teatralny i Filmowy w Tbilisi. W studiu pracowało wielu utalentowanych i ważnych reżyserów. Niektóre filmy nakręcone w tym okresie zostały ocenzurowane i nie wyświetlano ich publicznie. W ciągu całej swoje historii kinematografia gruzińska stworzyła ponad 1000 filmów. Kino gruzińskie było bardzo szanowane i cieszyło się dużą popularnością na forum międzynarodowym i na festiwalach: Cannes, Berlinale, Oberhousen, Wenecja, Rzym itd.

Po upadku Związku Radzieckiego dla gruzińskiej kinematografii nastały trudne czasy. Nastąpiły drastyczne cięcia finansowe, na prawie 10 lat przemysł filmowy przestał się rozwijać pod względem technicznym. Większość gruzińskich reżyserów wybrało pracę za granicą. Różne instytucje uczyły jedynie teorii kina i tylko paru doświadczonych i utalentowanych reżyserów pozostało w kraju. Dało to opłakane rezultaty i gruziński przemysł filmowy niemal przestał produkować nowe filmy.

Na początku pierwszej dekady XXI wieku sytuacja zaczęła się powoli zmieniać i nowoczesne gruzińskie kino, pomimo trudności, nadal się rozwija. W ostatnim czasie filmy kręci głównie nowe pokolenie utalentowanych filmowców np. Dito Cincadze, Lewan Koguaszwili, Giorgi Owaszwili, Zaza Uruszadze, Aleko Cabadze, itd. Wielu z nich zdobywa nagrody na międzynarodowych festiwalach.

Na festiwalu TOFIFEST w ramach pasma gruzińskiego zaprezentowanych zostanie sześć nowych filmów. Większość z nich dotyka rozmaitych problemów współczesnej Gruzji. Women From Georgia Lewana Koguaszwilego i Felicita Salome Aleksi-Meschiszwili poruszają problemy kobiet pracujących za granicą. Street Days Lewana Koguaszwilego dotyczy kwestii uzależnienia od narkotyków. Drugi brzeg Giorgiego Owaszwili to historia dwunastoletniego chłopca, należącego do pokolenia dotkniętego prze masowe przesiedlenia w czasie wojny domowej na obszarze Abchazji. The Leader Is Always Right (reżyseria Salome Jaszi) ukazuje około dwutygodniowe obozy patriotyczne dla młodzieży, gdzie obowiązuje zasada, że lider ma zawsze rację. Three Houses Zazy Uruszadze składa się z trzech nowel, które łączy obejmująca trzy stulecia historia pewnego obrazu.

Mamy nadzieję, że pasmo Nowe Kino Gruzińskie okaże się interesujące i zostanie dobrze przyjęte przez publiczność festiwalu TOFIFEST. W imieniu BIAFF chcemy wyrazić naszą wdzięczność dla TOFIFEST za możliwość zaprezentowania polskiej (i nie tylko) publiczności współczesnego kina gruzińskiego.

Giorgi Gogiberidze i Zviad Eliziani
Międzynarodowy Festiwal Kina Autorskiego w Batumi (BIAFF)
Opiekunowie pasma Nowe Kino Gruzińskie

Share Share